تفاوت شیرآلات توپی، کشویی و پروانه‌ای

مدت زمان مطالعه: 2

تفاوت شیرآلات توپی، کشویی و پروانه‌ای

معرفی شیرآلات صنعتی

شیرآلات صنعتی از تجهیزات حیاتی در خطوط انتقال سیالات محسوب می‌شوند. این ابزارها وظیفه کنترل، قطع یا وصل جریان مایعات و گازها را دارند. از بین انواع مختلف، شیر توپی (Ball Valve)، شیر کشویی (Gate Valve) و شیر پروانه‌ای (Butterfly Valve) سه نوع رایج و پرکاربرد هستند که هر کدام دارای ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود هستند.

شیر توپی (Ball Valve) چیست؟

نحوه عملکرد شیر توپی

شیر توپی با یک توپ کروی سوراخ‌دار کار می‌کند که با چرخش ۹۰ درجه‌ای، جریان را باز یا بسته می‌کند.

مزایا

قطع و وصل سریع جریان
آب‌بندی بسیار خوب
مناسب برای فشارهای بالا

معایب

مناسب نبودن برای کنترل دقیق جریان
وزن نسبتاً بالا در سایزهای بزرگ

کاربردها

صنایع نفت و گاز
پتروشیمی
خطوط انتقال سریع

شیر کشویی (Gate Valve) چیست؟

نحوه عملکرد شیر کشویی

شیر کشویی از یک گیت فلزی بهره می‌برد که با حرکت خطی به بالا یا پایین جریان را قطع یا وصل می‌کند.

مزایا

افت فشار کم در حالت باز
مناسب برای استفاده دائمی در خط لوله‌ها

معایب

عملکرد کند در باز و بسته شدن
نیاز به فضای نصب بیشتر

کاربردها

خطوط انتقال آب
نیروگاه‌ها
صنایع معدنی

شیر پروانه‌ای (Butterfly Valve) چیست؟

نحوه عملکرد شیر پروانه‌ای

شیر پروانه‌ای از دیسک گردی تشکیل شده که در مرکز لوله می‌چرخد تا جریان را کنترل کند.

مزایا

سبک و کم‌جا
سرعت بالا در عملکرد
مقرون‌به‌صرفه

معایب

افت فشار متوسط
نیاز به آب‌بندی دقیق برای جلوگیری از نشتی

کاربردها

سیستم‌های تهویه (HVAC)
تصفیه‌خانه‌ها
سیستم‌های آتش‌نشانی

جدول مقایسه شیرآلات توپی، کشویی و پروانه‌ای

ویژگی	شیر توپی	شیر کشویی	شیر پروانه‌ای
نوع عملکرد	روتاری (چرخشی 90 درجه)	خطی (بالا و پایین رفتن گیت)	روتاری (چرخشی 90 درجه)
سرعت عملکرد	سریع	کند	سریع
مناسب برای کنترل جریان	خیر (قطع و وصل)	تا حدی	بله
افت فشار	بسیار کم	کم	متوسط
کاربرد رایج	نفت، گاز، شیمیایی	آب‌رسانی، صنایع سنگین	سیستم‌های تهویه و آب